Özel dal çalışanlarının yüzde 65’i minimum fiyatlı
Seher Alp
2 min read
Türkiye Devrimci Emekçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR) ‘Asgari Fiyat Gerçeği 2023 Araştırması’nı yayımlandı. Raporda özel kesim emekçilerinin yüzde 65’inin minimum fiyat civarında maaş aldığı belirtildi
DİSK-AR tarafından kaleme alınan raporda, özel kesim emekçilerinin yüzde 21,7’sinin minimum fiyata erişemediği açıklandı. Ayrıyeten özel dalda minimum fiyat ve altında fiyatla çalışanların oranının yüzde 50,4, minimum fiyat civarında (yüzde 10 altında yahut üstünde) çalışanların oranının yüzde 64,7 olduğu aktarıldı.
Öte yandan raporda ortalama fiyatın minimum fiyat haline geldiği vurgulandı. 2012 yılında brüt minimum fiyat brüt ortalama fiyatın yüzde 44’ü iken 2016’da yüzde 53’e ve 2020’de yüzde 73’e yükseldi.
KAYIT DIŞI ÇALIŞANLAR TABAN FİYAT ALAMIYOR
Kayıt dışı çalışanlarda taban fiyat ve altında maaş alanların oranı yüzde 84 oldu. Öte yandan kayıt dışı çalışanların yüzde 23’ünün 1500 TL’nin altında bir gelir elde ettiği belirlendi.
KADINLARIN YÜZDE 55’İ MİNİMUM ÜCRETLİ
Raporda bayanların çok büyük bir kısmının minimum fiyat ve daha altında fiyatlarla çalıştığı saptandı. Minimum fiyatın yüzde 10 fazlası ve altında fiyat alanların oranı genelde yüzde 48,7 iken bayanlarda yüzde 55,6 oldu.
AVRUPA’DA SONDAN ÜÇÜNCÜYÜZ
2012’de Avrupa’da Türkiye’den düşük taban fiyata sahip 12 ülke varken, 2022’de bu sayı 2’ye düştü. Türkiye’den daha düşük taban fiyata sahip iki ülke Bulgaristan ve Arnavutluk oldu.
25 ALTINDAN 9 ALTINA GERİLEDİ
Ayrıca taban fiyat dolar ve altın cinsinden de geriledi. Merkez Bankası’nın yıllık ortalama Cumhuriyet altını fiyatlarına nazaran 2003 yılında minimum fiyatın yıllık fiyatı ile 25 altın alınabilirken 2022’de yıllık net taban fiyatla yalnızca 9 Cumhuriyet altını alınabiliyor.
2008’de yıllık 371 ABD doları olan minimum fiyat 2016’da 430 dolara yükseldi. Sonra ekonomik ve siyasal istikrarsızlığa bağlı olarak minimum fiyat dolar cinsinden gerilemeye başladı. Taban fiyat TL’nin paha kaybının hızlanmasıyla 2022 yılı ortalaması olarak 298 ABD dolarına kadar geriledi.
